گاز r22

گاز R22 از قدیمی‌ترین و پرمصرف‌ترین مبردهای فریونی در سیستم‌های تهویه مطبوع خانگی و تجاری و تبرید صنعتی و سردخانه است. نقطه جوش پایین، پایداری عملیاتی و سازگاری وسیع با تجهیزات، باعث شده سال‌ها انتخاب اول بسیاری از سازندگان باشد. R22 غیرقابل‌اشتعال و کم‌سمیت است؛ اما به‌دلیل ملاحظات زیست‌محیطی، در بسیاری کشورها جایگزین‌هایی برای آن معرفی شده است.

ویژگی‌ها و مزایای R22

R22 به‌خاطر رفتار ترمودینامیکی قابل پیش‌بینی، سرویس‌پذیری خوب و دسترسی گسترده، هنوز هم در بسیاری از پروژه‌ها و تعمیرات کاربرد دارد. با این حال، در طراحی‌های جدید معمولاً به سمت مبردهای جایگزین حرکت می‌شود تا اثرات زیست‌محیطی کاهش یابد.

• عملکرد پایدار در بازه‌ی وسیع دمایی

• راه‌اندازی و سرویس آسان برای تکنسین‌ها

• سازگاری با طیف بزرگی از کمپرسورها و قطعات

مشخصات فنی کلیدی R22

پیش از انتخاب یا تعویض مبرد، مرور پارامترهای اصلی مفید است. جدول زیر مهم‌ترین ویژگی‌های فیزیکی و شناسنامه‌ای R22 را خلاصه می‌کند.

ویژگی	مقدار/توضیح
نوع مبرد	HCFC
نقطه جوش (°C)	40.82–
نقطه انجماد (°C)	160–
فشار بحرانی (kPa)	449000.00%
چگالی مایع در 24°C (g/cm³)	1.194
رنگ کپسول	سبز
وزن‌های متداول کپسول	13.6 کیلوگرم، 22.7 کیلوگرم
کلاس ایمنی	غیرقابل‌اشتعال، کم‌سمیت (رده A1)

کاربردهای اصلی

R22 در گستره‌ی بزرگی از کاربردها دیده می‌شود. در ایران نیز به‌دلیل وفور تجهیزات موجود، همچنان محبوب است؛ هرچند در سیستم‌های جدید معمولاً از جایگزین‌ها استفاده می‌شود.

• تهویه مطبوع واحدهای مسکونی و تجاری

• سردخانه‌ها (بالای صفر و زیر صفر) و فرآیندهای تبرید صنعتی

• چیلرهای تراکمی و مینی‌چیلرها (در مدل‌های قدیمی‌تر)

• سیکل‌های تبرید دما متوسط و دما پایین (بسته به طراحی سیستم)

کمپرسورهای سازگار با R22

پلتفرم‌های کمپرسوری متعددی با R22 کار می‌کنند. هنگام سرویس یا تعویض مبرد، الزاما باید به سازگاری مبرد و روغن کمپرسور دقت شود.

تولیدکننده	نوع کمپرسور
Bitzer	سمی‌هرمتیک اسکرو، کامپکت اسکرو، سمی‌هرمتیک پیستونی، اسکرال، دومرحله‌ای، تسمه‌ای
Danfoss	اسکرال (Scroll)، پیستونی منیروپ (Maneurop Reciprocating)
Copeland	اسکرال (Scroll)، سمی‌هرمتیک پیستونی
Panasonic	کمپرسور کولر گازی

نکته: در پروژه‌های Retrofit (تبدیل مبرد)، ممکن است نیاز به تعویض یا تمهیداتی برای روغن، اوریفیس، واشرها و… باشد.

روغن‌های سازگار با گاز R22

انتخاب روغن درست به اندازه‌ی انتخاب مبرد حیاتی است. R22 بسته به طراحی کمپرسور با چند خانواده روغن کار می‌کند.

• روغن معدنی (MO: Mineral Oil)

• روغن آلکیل‌بنزن (AB: Alkyl Benzene)

• روغن پلی‌ال‌استر (POE: Polyester Oil) – در برخی Retrofitها یا طراحی‌های خاص

توصیه مهم: ترکیب روغن‌های ناهم‌خوان یا باقی‌ماندن رطوبت در مدار، ریسک تشکیل اسید و خرابی زودهنگام را بالا می‌برد.

شیر انبساط‌های سازگار

در سیستم‌های R22، استفاده از شیر انبساط مطابق ظرفیت و مبرد ضروری است. انتخاب نادرست باعث سوپر‌هیت نامناسب و افت راندمان می‌شود.

تولیدکننده	نوع شیر انبساط
Danfoss	شیر ترموستاتیک (TXV)، شیر انبساط الکتریکی/الکترونیکی
Alco	سری T و سایر مدل‌های سازگار با R22

جایگزین‌های مناسب برای R22

با توجه به محدودیت‌های زیست‌محیطی، برای تعویض R22 معمولاً دو گزینه‌ی رایج مطرح است. قبل از هر تغییر، تخلیه کامل مدار، وکیوم دقیق، بررسی نشتی و تطبیق روغن/قطعات الزامی است.

• R410A: جایگزین محبوب در تهویه مطبوع. فشار کاری بالاتری دارد؛ بنابراین به تجهیزات و قطعات سازگار با فشار بالا نیاز است.

• R407C: از نظر رفتار ترمودینامیکی به R22 نزدیک‌تر است؛ برای سیستم‌های دما متوسط و برخی کاربردهای تبریدی گزینه‌ی متداولی است و با روغن POE کار می‌کند.

ملاحظات مهم جایگزینی:

• سازگاری با محیط زیست و قوانین جاری

• دمای گلاید، ظرفیت و COP سیستم پس از تبدیل

• سازگاری روغن، واشرها و شیر انبساط

• انجام تغییرات توسط تکنسین واجد صلاحیت

بهترین برندهای گاز R22 در بازار ایران

انتخاب برند معتبر یعنی خلوص بالاتر، رطوبت کمتر و عملکرد مطمئن‌تر. چند برند محبوب و دسترس‌پذیر:

• Honeywell (آمریکا): کیفیت ممتاز و پایدار

• Forane/Frogen (انگلستان): خلوص بالا و استاندارد جهانی

• HARP (ایرلند): کیفیت ممتاز (کم‌یاب‌تر)

• COOLIB / STARGET (چین): اقتصادی با خلوص بالا

• ISCEON (چین): محبوب و پرفروش

• ALFA (چین): خوش‌نام و در دسترس

از نظر کیفی، Honeywell و COOLIB و Frogen معمولاً در صدر انتخاب‌های حرفه‌ای هستند.

قیمت و خرید R22

قیمت گاز R22 مانند سایر محصولات وارداتی وابسته به نرخ ارز، برند و وزن کپسول است. در بازار ایران، کپسول‌های 13.6 کیلوگرم و 22.7 کیلوگرم پرمصرف‌ترین سایزها هستند.
برای استعلام قیمت روز و انتخاب برند مناسب پروژه، با تیم فروش آرین صنعت در تماس باشید.

بسته‌بندی، حمل و ضمانت

کپسول R22 به رنگ سبز عرضه می‌شود و برای حمل امن، داخل جعبه‌های مقوایی قرار می‌گیرد. در حالت استاندارد، یک کانتینر ۲۰ فوتی حدود ۱۱۰۰ سیلندر 13.6kg را حمل می‌کند.
آرین صنعت همه‌ی کپسول‌ها را با گواهی اصالت و ضمانت بازگشت ۷ روزه (در صورت عدم استفاده) ارائه می‌کند.

اصالت و آنالیز کیفیت

برای اطمینان از کیفیت و اصالت، پارامترهایی مانند درصد خلوص، رطوبت (ppm) و اسیدیته در آنالیز آزمایشگاهی بررسی می‌شوند. در صورت نیاز، گواهی آنالیز/اصالت قبل از خرید در اختیار شما قرار می‌گیرد.

---

ملاحظات زیست‌محیطی و ایمنی

دو شاخص مهم زیست‌محیطی ODP (تخریب لایه اوزون) و GWP (پتانسیل گرمایش جهانی) هستند. R22 به‌دلیل وجود کلر، ODP قابل توجهی دارد و به همین علت در بسیاری از کشورها ممنوع/محدود شده است.
در استفاده و سرویس:

• از بازیافت درست مبرد اطمینان حاصل کنید.

• شارژ و تخلیه فقط در محیط‌های دارای تهویه مناسب انجام شود.

• هنگام کار با مبرد و روغن، از ابزار دقیق و استاندارد استفاده کنید.

جمع‌بندی

R22 هنوز در نگهداشت سیستم‌های موجود نقش پررنگی دارد: پایدار، سرویس‌پذیر و دسترس‌پذیر. با این حال، برای پروژه‌های جدید یا ارتقا، انتخاب جایگزین‌های سازگارتر با محیط زیست مانند R410A (در تهویه مطبوع) یا R407C (در بسیاری از سیکل‌های دما متوسط) توصیه می‌شود.
برای مشاوره انتخاب مبرد، استعلام قیمت و خرید مطمئن، تیم آرین صنعت کنار شماست.