کمپرسور پیستونی بیتزر (Bitzer Reciprocating Compressor)

کمپرسور پیستونی بیتزر یکی از پرمصرف‌ترین انواع کمپرسورهای برودتی است که توسط برند معتبر Bitzer آلمان تولید می‌شود. این کمپرسورها به دلیل راندمان بالا، طراحی مهندسی دقیق، تعمیرپذیری آسان و تنوع در ظرفیت‌ها، در سردخانه‌ها، تونل‌های انجماد، تهویه مطبوع و صنایع مختلف کاربرد گسترده‌ای دارند.

بازار ایران (بر حسب میلیون تومان)

برای مثال، قیمت برخی مدل‌های رایج کمپرسورهای پیستونی بیتزر در سایت‌های ایرانی (برای سردخانه و کاربردهای صنعتی) به شرح زیر است

ظرفیت (تن، تقریباً معادل HP/کیلووات)	قیمت حدودی (میلیون تومان)	ویژگی یا توضیحات
2 تن	~18	سه‌فاز، بدون اویل پمپ، شرایط زیر صفر
3 تن	~19 و ~21 (بسته به مدل)	بدون اویل پمپ / سمی‌هرمتیک
4 تن	~19.6	بدون اویل پمپ، دمای زیر صفر
5.5 تن	21.6 – 25.5	بدون اویل پمپ، سمی‌هرمتیک
7.5 تن	26.4 – 27.9	بدون اویل پمپ، دمای زیر صفر
10 تن	33.8 – 35.1	مدل‌های مختلف، با یا بدون اویل پمپ
15 تن	37.8 – 59.5	برخی با کنترل ظرفیت یا تزریق
20 تن	43.4 – 65.6	مدل‌های مختلف با امکانات متفاوت
25 تن	52.1 – 75.1	دارای اویل پمپ یا شیر تزریق
30 تن	57.8 – 84.1	مدل‌های “فریزری” دما پایین
35 تن	~72.6	دمای پایین، دارای اویل پمپ
40 تن	77.3 – 99.8	با اویل پمپ، دمای پایین
50 تن	90.5 – 92.6	با کنترل ظرفیت
60 تن	~116.5	با کنترل ظرفیت
70 تن	~125.6	با کنترل ظرفیت (bitzeriran.ir, آنتا چیلر برای یک عمر)

جایگاه کمپرسور در سیکل تبرید تراکمی

1. اواپراتور (Evaporator):

   • مبرد در اواپراتور تبخیر می‌شود و گرمای محیط یا محصول را جذب می‌کند.

   • خروجی اواپراتور: مبرد گازی با فشار و دمای پایین.

2. کمپرسور (Compressor):

   • مبرد گازی کم‌فشار از اواپراتور وارد کمپرسور می‌شود.

   • کمپرسور بیتزر گاز را فشرده می‌کند و فشار و دمای آن افزایش می‌یابد.

   • خروجی کمپرسور: مبرد گازی پرفشار و داغ.

3. کندانسور (Condenser):

   • مبرد گاز پرفشار وارد کندانسور شده و با دفع حرارت به محیط، به مایع پرفشار تبدیل می‌شود.

4. شیر انبساط (Expansion Valve):

   • مبرد مایع پرفشار از کندانسور عبور کرده و فشار آن کاهش می‌یابد.

   • مبرد با فشار پایین وارد اواپراتور شده و دوباره سیکل تکرار می‌شود.

 محل دقیق نصب کمپرسور در سیکل تبرید

• بین خروجی اواپراتور و ورودی کندانسور قرار دارد.

• به عبارت دیگر:

  • ورودی کمپرسور: خط مکش (Suction Line) که مبرد گازی کم‌فشار از اواپراتور می‌آید.

  • خروجی کمپرسور: خط دهش (Discharge Line) که گاز پرفشار و داغ را به کندانسور می‌فرستد.

جدول قدرت کمپرسورهای پیستونی بیتزر

مدل کمپرسور	توان (HP)
2GES-2	1.5
2FES-3	2
4FES-3	3
2CES-4	4
4FES-5	5.5
4EES-6	6
4DES-7	7
4CES-6	7.5
4VE-10	10
4TE-12	13
4PE-15	15
4NE-20	20
4JE-22	22
4HE-25	25
4GE-30	30
6HE-35	35
6GE-40	40
6FE-50	50
8GE-60	60
8FE-70	70

 نکات مهم در نصب کمپرسور بیتزر در سیکل

• نصب اکومولاتور (Accumulator) در خط مکش برای جلوگیری از ورود مبرد مایع به کمپرسور.

• استفاده از فیلتر درایر و سایت‌گلاس برای حذف رطوبت و ذرات از مبرد.

• نصب شلنگ ضد لرزش (Vibration Absorber) در خط مکش و دهش برای کاهش ارتعاش.

• توجه به جریان مناسب روغن و استفاده از اویل سپراتور (Oil Separator) در سیستم‌های چند کمپرسوری.

• رعایت جهت صحیح لوله‌کشی و شیب مناسب برای برگشت روغن.

اجزای اصلی کمپرسور پیستونی بیتزر

1. الکتروموتور (Motor)

• وظیفه تأمین توان مکانیکی برای حرکت پیستون‌ها.

• در داخل پوسته کمپرسور نصب شده و به صورت هرمتیک عایق‌کاری شده است.

2. میل‌لنگ (Crankshaft)

• قطعه‌ای دوار که حرکت دورانی موتور را به حرکت رفت‌وبرگشتی پیستون‌ها منتقل می‌کند.

3. پیستون‌ها (Pistons)

• حرکت رفت‌وبرگشتی دارند و باعث مکش و تراکم مبرد در سیلندر می‌شوند.

4. رینگ‌های پیستون (Piston Rings)

• برای آب‌بندی پیستون و جلوگیری از نشتی گاز بین پیستون و سیلندر استفاده می‌شوند.

5. یاتاقان‌ها (Bearings)

• وظیفه کاهش اصطکاک و روان‌کاری حرکت میل‌لنگ و شاتون‌ها.

6. شاتون‌ها (Connecting Rods)

• رابط بین میل‌لنگ و پیستون‌ها که حرکت دورانی را به خطی تبدیل می‌کنند.

7. سوپاپ‌های مکش و دهش (Suction & Discharge Valves)

• وظیفه کنترل ورود و خروج مبرد به داخل سیلندر.

• در زمان مکش، شیر مکش باز و مبرد وارد سیلندر می‌شود.

• در زمان تراکم، شیر دهش باز و مبرد فشرده‌شده تخلیه می‌گردد.

8. اویل پمپ (Oil Pump)

• پمپ روغن داخلی که برای گردش روغن و روان‌کاری قطعات متحرک استفاده می‌شود.

9. فیلتر روغن (Oil Filter)

• جلوگیری از ورود ذرات و ناخالصی‌ها به سیستم روانکاری.

10. پوسته کمپرسور (Compressor Housing)

• محفظه فلزی محکم که تمام اجزا درون آن قرار دارند.

11. رله‌ها و سیستم حفاظتی (Protection Devices)

• شامل سنسورهای حرارتی (PTC)، کنترل فشار روغن و محافظ موتور برای جلوگیری از آسیب.

12. پلاک مشخصات (Nameplate)

• شامل اطلاعات فنی مانند مدل، توان موتور، مبرد سازگار، ظرفیت و شماره سریال.

ویژگی‌های کمپرسور پیستونی بیتزر

• طراحی نیمه‌هرمتیک (Semi-Hermetic): امکان تعمیر و سرویس آسان

• ظرفیت‌های متنوع: از چند کیلووات تا صدها کیلووات برای پروژه‌های مختلف

• سازگاری با انواع مبردها: R22، R134a، R404A، R407C، R507، R448A، R449A و …

• راندمان انرژی بالا: بهینه در مصرف برق و هزینه‌های انرژی

• خنک‌کاری با گاز مبرد یا روغن: تضمین عمر طولانی کمپرسور

• کارکرد در شرایط آب و هوایی مختلف: از دماهای بالا تا دماهای بسیار پایین

سری‌ها و مدل‌های کمپرسور پیستونی بیتزر

کمپرسورهای پیستونی بیتزر در سری‌های مختلف تولید می‌شوند:

• سری E: کمپرسورهای کوچک برای کاربردهای فروشگاهی و تهویه مطبوع

• سری 2G, 4G, 6G, 8G: کمپرسورهای متوسط و بزرگ برای سردخانه و صنایع غذایی

• سری F: ظرفیت بالاتر برای پروژه‌های صنعتی

• سری 2 مرحله‌ای (Two-Stage): مخصوص دماهای بسیار پایین (مثل تونل انجماد و شوک فریز)

کاربردهای کمپرسور پیستونی بیتزر

• سردخانه‌های نگهداری میوه، سبزیجات، گوشت و لبنیات

• تونل‌های انجماد سریع

• صنایع دارویی و شیمیایی

• سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی (چیلرها)

• یخچال‌ها و فریزرهای فروشگاهی

• پروژه‌های نفت، گاز و پتروشیمی

جدول مشخصات فنی کمپرسور پیستونی بیتزر (کلی)

ویژگی	مشخصات
برند	Bitzer آلمان
نوع کمپرسور	پیستونی نیمه‌هرمتیک
تعداد سیلندر	2، 4، 6 و 8 سیلندر
ظرفیت برودتی	1.5 کیلووات تا 1200 کیلووات (بسته به مدل)
محدوده دمایی	دمای بالا، متوسط و پایین
مبردهای سازگار	R22، R134a، R404A، R407C، R507، R448A، R449A
روغن مصرفی	POE یا Mineral (بسته به مبرد)
خنک‌کاری	گاز مبرد یا روغن
کاربردها	سردخانه، تونل انجماد، تهویه مطبوع، صنایع غذایی و دارویی

مزایای انتخاب کمپرسور پیستونی بیتزر

• طول عمر بالا و کیفیت ساخت آلمانی

• قابلیت کار با انواع مبردهای جدید و دوستدار محیط زیست

• تعمیر و نگهداری ساده و در دسترس بودن قطعات یدکی

• راندمان انرژی بالا و صرفه‌جویی در هزینه‌ها

• مناسب برای طیف وسیعی از پروژه‌های کوچک تا صنعتی

نگهداری و تعمیرات کمپرسورهای پیستونی بیتزر (Bitzer Reciprocating Compressors)

کمپرسورهای پیستونی بیتزر به دلیل طراحی مهندسی دقیق و کیفیت بالای ساخت، طول عمر زیادی دارند؛ اما برای افزایش راندمان و جلوگیری از خرابی، نیاز به نگهداری پیشگیرانه (Preventive Maintenance) و تعمیرات دوره‌ای دارند.

 نکات مهم در نگهداری کمپرسور پیستونی بیتزر

1. بازرسی و سرویس دوره‌ای

• بررسی سطح و کیفیت روغن کمپرسور (روغن نباید تغییر رنگ یا بو دهد).

• کنترل فشار و دمای کاری کمپرسور.

• اطمینان از عملکرد صحیح شیرهای مکش و دهش.

• بررسی لرزش و صدای غیرعادی کمپرسور.

• کنترل سیستم خنک‌کاری و گردش مبرد.

2. روغن‌کاری و فیلترها

• استفاده از روغن استاندارد بیتزر (POE یا Mineral بسته به مبرد).

• تعویض روغن در فواصل توصیه‌شده (معمولاً هر 6 ماه یا 2000 ساعت کارکرد).

• تعویض یا شست‌وشوی فیلتر روغن و فیلتر مبرد.

3. سیستم الکتریکی و موتور

• بررسی اتصالات الکتریکی و عدم وجود شل‌شدگی.

• کنترل عملکرد محافظ‌های حرارتی موتور (PTC یا سنسورهای حفاظتی).

• اندازه‌گیری آمپر مصرفی موتور و مقایسه با مقدار نامی روی پلاک کمپرسور.

4. کنترل نشتی مبرد

• تست دوره‌ای نشتی در اتصالات و لوله‌ها.

• بررسی میزان شارژ مبرد و تنظیم در صورت نیاز.

5. بررسی مکانیکی کمپرسور

• کنترل شیرآلات مکش و رانش برای عملکرد صحیح.

• بررسی یاتاقان‌ها و قطعات متحرک برای جلوگیری از سایش.

• شنیدن صدای غیرعادی (ضربه پیستون یا لرزش بیش از حد).

 تعمیرات رایج کمپرسورهای پیستونی بیتزر

• تعویض سوپاپ‌ها و صفحات شیر در صورت نشتی یا شکستگی.

• تعویض یاتاقان‌ها و رینگ پیستون در صورت سایش.

• تعویض سیم‌پیچ موتور در صورت سوختن یا اتصال کوتاه.

• تعمیر یا تعویض اویل پمپ در صورت کاهش فشار روغن.

• تعویض اورینگ‌ها و واشرهای آب‌بندی برای رفع نشتی روغن یا مبرد.

 برنامه پیشنهادی سرویس دوره‌ای کمپرسور بیتزر

بازه زمانی	اقدامات لازم
روزانه	کنترل فشار مکش و رانش – بررسی صدای غیرعادی – کنترل دمای تخلیه
هفتگی	بررسی سطح روغن – کنترل آمپر مصرفی – بررسی لرزش
ماهانه	تست نشتی مبرد – بررسی فیلتر درایر – بازدید سیم‌کشی و اتصالات
هر 6 ماه	تعویض روغن – تعویض فیلتر روغن – تست کامل سیستم حفاظتی
سالانه	سرویس کامل کمپرسور – بررسی و در صورت نیاز تعویض قطعات داخلی (یاتاقان، سوپاپ‌ها) – تست راندمان سیستم

توصیه‌های کلیدی برای افزایش عمر کمپرسور بیتزر

• استفاده از مبرد و روغن استاندارد توصیه‌شده توسط Bitzer.

• جلوگیری از کارکرد کمپرسور در فشار و دمای غیرمجاز.

• تمیز نگه‌داشتن کندانسور و اواپراتور برای کاهش فشار کاری.

• ثبت و مانیتورینگ داده‌های عملکردی کمپرسور (لاگ‌بوک).

• انجام سرویس‌ها توسط تکنسین‌های آموزش‌دیده بیتزر.

نکات کلیدی در انتخاب کمپرسور پیستونی بیتزر (Bitzer Reciprocating Compressor)

انتخاب درست کمپرسور پیستونی بیتزر تأثیر مستقیمی بر راندمان انرژی، طول عمر سیستم و هزینه‌های بهره‌برداری دارد. برای انتخاب بهترین مدل، توجه به موارد زیر ضروری است:

 ۱. ظرفیت برودتی مورد نیاز

• بررسی دقیق بار سرمایشی پروژه (بر حسب کیلووات یا تن تبرید).

• انتخاب ظرفیت کمپرسور متناسب با نیاز واقعی، نه خیلی بزرگ‌تر و نه خیلی کوچک‌تر.

 ۲. نوع کاربرد

• سردخانه‌های نگهداری مواد غذایی: کمپرسورهای دمای متوسط (MT).

• تونل انجماد سریع و صنایع دارویی: کمپرسورهای دو مرحله‌ای (LT).

• سیستم‌های تهویه مطبوع و چیلرها: کمپرسورهای دمای بالا یا متوسط.

• کاربردهای فروشگاهی: کمپرسورهای کوچک سری E و G.

 ۳. نوع مبرد سازگار

• انتخاب کمپرسور متناسب با مبرد مصرفی (R22، R134a، R404A، R407C، R507، R448A، R449A، CO₂ و …).

• توجه به قوانین زیست‌محیطی (محدودیت استفاده از R22 و مبردهای با GWP بالا).

 ۴. تعداد سیلندر و سری کمپرسور

• کمپرسورهای 2 و 4 سیلندر: مناسب برای ظرفیت‌های پایین تا متوسط.

• کمپرسورهای 6 و 8 سیلندر: برای ظرفیت‌های بالا و پروژه‌های صنعتی.

• سری‌های رایج: E، 2G، 4G، 6G، 8G، F و دو مرحله‌ای (2-Stage).

 ۵. شرایط محیطی و محدوده دمایی

• بررسی دمای محیط و شرایط کاری (Hot Climate یا مناطق سردسیر).

• انتخاب کمپرسور با توانایی کارکرد در دمای بالا یا زیر صفر بر اساس پروژه.

 ۶. مصرف انرژی و راندمان (COP/EER)

• کمپرسورهای راندمان بالا (High Efficiency) باعث صرفه‌جویی در هزینه برق می‌شوند.

• انتخاب کمپرسور با کنترل ظرفیت (Capacity Control) برای سیستم‌های با بار متغیر.

 ۷. نگهداری و خدمات پس از فروش

• انتخاب مدلی که قطعات یدکی آن در بازار ایران موجود باشد.

• اطمینان از وجود نمایندگی و خدمات پس از فروش معتبر.

 ۸. هزینه اولیه و طول عمر

• توجه به هزینه خرید اولیه در کنار هزینه‌های بهره‌برداری و نگهداری بلندمدت.

• کمپرسورهای بیتزر به دلیل کیفیت ساخت آلمانی، طول عمر بالایی دارند و از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه‌اند.

گارانتی کمپرسورهای بیتزر (Bitzer Compressors Warranty)

کمپرسورهای بیتزر ساخت آلمان به دلیل کیفیت بالای قطعات و استانداردهای جهانی، دارای گارانتی و خدمات پس از فروش رسمی هستند. گارانتی این محصولات بسته به کشور واردکننده، نمایندگی رسمی و نوع کمپرسور (پیستونی، اسکرو، دو مرحله‌ای و …) ممکن است متفاوت باشد.

 شرایط کلی گارانتی کمپرسور بیتزر

1. مدت گارانتی:

   • معمولاً بین ۱۲ تا ۲۴ ماه از تاریخ خرید (یا نصب) توسط نمایندگی معتبر.

   • در برخی پروژه‌های خاص صنعتی، امکان تمدید گارانتی نیز وجود دارد.

2. موارد تحت پوشش:

   • خرابی قطعات اصلی کمپرسور شامل موتور الکتریکی، سیم‌پیچ، یاتاقان‌ها، سوپاپ‌ها و اویل پمپ.

   • مشکلات ناشی از عیوب تولیدی یا مواد اولیه.

   • خدمات تست، عیب‌یابی و تعمیر کمپرسور در دوره گارانتی.

3. موارد خارج از گارانتی:

   • استفاده از مبرد یا روغن غیرمجاز و ناسازگار با مدل کمپرسور.

   • نصب غیر اصولی یا عدم رعایت دستورالعمل‌های دفترچه فنی بیتزر.

   • کارکرد کمپرسور در فشار یا دمای غیرمجاز.

   • ضربه، آتش‌سوزی، نوسانات شدید برق یا شرایط غیر استاندارد محیطی.

   • تعمیر یا دستکاری کمپرسور توسط افراد غیرمجاز.

 مدارک لازم برای استفاده از گارانتی

• فاکتور خرید معتبر از نمایندگی رسمی یا فروشنده مجاز.

• شماره سریال و پلاک کمپرسور.

• گزارش نصب و سرویس اولیه توسط تکنسین مجاز.

 خدمات پس از فروش کمپرسور بیتزر

• تأمین قطعات یدکی اصلی شامل سوپاپ‌ها، سیم‌پیچ، یاتاقان‌ها و اویل پمپ.

• تعمیر و بازسازی کمپرسور توسط تکنسین‌های آموزش‌دیده.

• پشتیبانی فنی و مشاوره انتخاب کمپرسور متناسب با پروژه.

• امکان ارائه قراردادهای سرویس دوره‌ای برای افزایش عمر مفید کمپرسور.