کمپرسور پیستونی (Reciprocating Compressor)

کمپرسور پیستونی یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین انواع کمپرسورهای تبرید است که بر اساس حرکت رفت و برگشتی پیستون درون سیلندر عمل می‌کند. این نوع کمپرسور به دلیل ساختار ساده، قدرت بالا و قابلیت کار در فشارهای مختلف، در بسیاری از صنایع برودتی و تهویه مطبوع مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نمونه قیمت بازار ایران

• کمپرسور پیستونی منیروپ مدل MT22‑5V (تک‌فاز)

  • ارزان‌ترین قیمت موجود در بازار: حدود ۳۶,۳۷۳,۷۰۰ تومان از فروشگاه «تاو آذر سهند» در تهران

  • قیمت دیگر: ۳۷,۶۱۰,۰۰۰ تومان از فروشگاه پرومارت

نکات مهم درباره قیمت‌ها

1. نوسانات ارز: با توجه به تغییرات ارز، قیمت‌ها به‌سرعت می‌توانند تغییر کنند.

2. تفاوت فروشندگان: قیمت در فروشگاه‌های آنلاین و حضوری ممکن است متفاوت باشد.

3. مدل‌ها و ظرفیت‌ها: فقط مدل MT22-5V نمونه مشخص قیمتی است؛ قیمت سایر مدل‌ها (مثل MT32 یا NTZ) نیاز به استعلام مستقیم دارد.

توصیه‌ها برای خرید

گام	توصیه
تعیین مدل	مشخص کن دنبال مدل خاصی مثل MTZ یا NTZ هستی یا مدل مشابهی.
مقایسه قیمت فروشگاه‌ها	قیمت تاجایی که امکان دارد از چند فروشنده معتبر بررسی بشه.
پرس‌وجوی خدمات	اولویت با فروشنده‌ای که گارانتی، مشاوره فنی و پشتبانی خوبی داره.
بروز بودن قیمت	چون زمان به‌روزرسانی مشخص نیست، حتماً قبل از خرید با فروشنده تماس بگیر.

نحوه عملکرد کمپرسور پیستونی

1. مکش (Suction): پیستون به سمت پایین حرکت کرده و گاز مبرد کم‌فشار از اواپراتور وارد سیلندر می‌شود.

2. تراکم (Compression): با حرکت پیستون به سمت بالا، حجم گاز کاهش یافته و فشار و دمای آن افزایش می‌یابد.

3. دهش (Discharge): پس از رسیدن فشار به حد موردنظر، سوپاپ خروجی باز شده و مبرد به سمت کندانسور ارسال می‌شود.

انواع کمپرسور پیستونی

• هرمتیک (Hermetic): موتور و کمپرسور در یک پوسته بسته قرار دارند (مثل کمپرسورهای یخچال و منیروپ دانفوس).

• ساب‌هرمتیک (Semi-Hermetic): موتور و کمپرسور در یک پوسته نیمه‌باز قرار دارند و امکان تعمیر داخلی وجود دارد.

• باز (Open Type): موتور و کمپرسور جدا از هم بوده و با کوپلینگ به یکدیگر متصل می‌شوند (عمدتاً در کاربردهای صنعتی سنگین).

ویژگی‌های کمپرسور پیستونی

• توانایی کار در فشارهای بالا و دماهای مختلف

• مناسب برای ظرفیت‌های کوچک تا متوسط

• تعمیر و نگهداری آسان (به‌ویژه مدل‌های ساب‌هرمتیک و باز)

• صدای نسبتاً بیشتر نسبت به کمپرسورهای اسکرال یا اسکرو

• راندمان پایین‌تر در ظرفیت‌های بالا نسبت به تکنولوژی‌های جدید

کاربردهای کمپرسور پیستونی

• یخچال‌ها و فریزرهای خانگی و فروشگاهی

• سردخانه‌های کوچک و بزرگ

• تهویه مطبوع (HVAC)

• صنایع غذایی و لبنیاتی

• آزمایشگاه‌ها و تجهیزات پزشکی

• سیستم‌های تبرید صنعتی

مزایای کمپرسور پیستونی

• طراحی ساده و هزینه اولیه کمتر

• قابلیت اطمینان بالا در کارکرد مداوم

• سازگاری با مبردهای مختلف (R22، R134a، R404A، R407C و …)

• قابلیت تعمیر در مدل‌های نیمه‌باز و باز

معایب کمپرسور پیستونی

• صدای بیشتر و لرزش نسبت به مدل‌های اسکرال

• راندمان پایین‌تر در ظرفیت‌های بزرگ

• نیاز به نگهداری منظم روغن و سوپاپ‌ها

اجزای اصلی کمپرسور پیستونی (Reciprocating Compressor)

کمپرسور پیستونی از اجزای مکانیکی و الکتریکی متعددی تشکیل شده است که هرکدام وظیفه خاصی در فرآیند مکش، تراکم و دهش مبرد دارند. شناخت این قطعات کمک می‌کند تا عملکرد کمپرسور بهتر درک شود و در نگهداری و عیب‌یابی هم کارآمد باشد.

 اجزای مکانیکی کمپرسور پیستونی

1. پوسته (Casing / Housing)

   • محفظه اصلی که همه اجزا را در بر می‌گیرد.

   • در نوع هرمتیک کاملاً بسته است و امکان باز کردن آن وجود ندارد.

2. سیلندر (Cylinder)

   • محل حرکت رفت و برگشتی پیستون.

   • معمولاً از فولاد یا چدن مقاوم ساخته می‌شود.

3. پیستون (Piston)

   • قطعه‌ای متحرک که مبرد را مکش و سپس فشرده می‌کند.

4. شاتون (Connecting Rod)

   • رابط بین میل‌لنگ و پیستون؛ حرکت دورانی میل‌لنگ را به حرکت خطی پیستون تبدیل می‌کند.

5. میل‌لنگ (Crankshaft)

   • قطعه‌ای چرخان که نیروی موتور را به حرکت رفت و برگشتی پیستون منتقل می‌کند.

6. یاتاقان‌ها (Bearings)

   • برای کاهش اصطکاک و روان‌کاری بین میل‌لنگ و سایر قطعات متحرک استفاده می‌شوند.

7. سوپاپ مکش و دهش (Suction & Discharge Valves)

   • کنترل ورود مبرد به سیلندر و خروج آن پس از تراکم.

8. صفحه سوپاپ (Valve Plate)

   • مجموعه‌ای شامل سوپاپ‌های مکش و دهش که در بالای سیلندر قرار دارد.

9. سیل‌بند (Seal Rings / Piston Rings)

   • برای جلوگیری از نشت گاز و افزایش راندمان تراکم.

10. اَکومولاتور روغن و پمپ روغن (Oil Sump & Oil Pump)

• روغن مورد نیاز برای روان‌کاری قطعات متحرک را ذخیره و پمپاژ می‌کند.

 اجزای الکتریکی کمپرسور پیستونی

1. الکتروموتور (Electric Motor)

   • نیروی محرک اصلی برای چرخش میل‌لنگ.

   • در نوع هرمتیک، داخل پوسته قرار دارد.

2. رله و کنتاکتور (Relay & Contactor)

   • برای راه‌اندازی و کنترل جریان الکتریکی موتور.

3. اورلود (Overload Protector)

   • محافظت از موتور در برابر دمای بالا یا جریان بیش‌ازحد.

 اجزای کمکی و حفاظتی

• فیلتر روغن و فیلتر مکش → جلوگیری از ورود ذرات و آلودگی به کمپرسور.

• سایت‌گلس (Sight Glass) → برای کنترل سطح و کیفیت روغن.

• حسگر فشار و دما → جلوگیری از کارکرد کمپرسور در شرایط غیرعادی.